Mark is lid van het team van de h3h biënnale. Maar wat is zijn rol?
Mark: ‘Je kan het technisch producent noemen. Dat klinkt wel heel technisch, maar creatief producent dekt ook niet helemaal de lading. Het zit er eigenlijk tussenin, artistiek producent is wel een goede benaming.’
Mark is zzp-er en zijn eigen bedrijf heet KOW projects. De naam is ooit zo ontstaan, maar staat eigenlijk nergens voor.
Hoe weten je klanten jou dan toch te vinden?
‘Ik werk niet echt met ‘koude acquisitie’, zoals dat heet. Mijn werk staat nooit stil en veel gaat via via. Mijn expertise zit op veel verschillende vlakken. Ik heb een opleiding aan de kunstacademie gedaan en ik heb ook een interieurbedrijf gehad. Ik weet hoe dingen gemaakt kunnen worden en heb estisch inzicht, wat me heel allround maakt. Vaak heb ik aan een paar woorden genoeg om het voor me te zien en dan weet ik ook of het maakbaar is. Ik spreek eigenlijk alle ‘talen’ binnen een project: die van de kunstenaar, de curator, maar ook die van de techneut en ambachtsman. Samenwerken met mensen en kijken of je elkaar aanvoelt is vaak de beste reclame.’
Je denkt dus met iedereen mee, maar wat vraagt een curator bijvoorbeeld aan jou?
‘De manier waarop dingen tentoongesteld worden is onderdeel van het werk van de curator. Dat kan op honderd verschillende manieren en het ligt aan het soort werk. Een schilderij dat aan de muur hangt, lijkt ogenschijnlijk vrij simpel, maar je hebt te maken met hoe het licht binnenvalt en of er kunstlicht nodig is. Een plek specifieke installatie vraag veel meer denkwerk. Dan gaat het om de constructie, het materiaal, de technische voorzieningen en weerbestendigheid.
Een voorbeeld
‘Er wordt tijdens deze h3h biënnale een film vertoond in Sint Catharinadal in een ruimte die van oorsprong geen filmruimte is. Je kunt makkelijk denken en er een TV scherm ophangen. Maar het is een kunstwerk en je wilt dat de film iets met je doet, dat je het ervaart. Dan maken de ruimte, het geluid en alles eromheen onderdeel uit van die totaalervaring. Deze film komt kant-en-klaar aan, maar heeft heel veel zwarttonen en vrij schel geluid. Een film met veel zwart heeft een hoge kwaliteit beamer nodig. En het geluid moet geen overlast veroorzaken bij de zusters in het klooster, dus dat moet gedempt worden. De ruimte heeft veel ramen, het daglicht dat naar binnen valt moet geblokkeerd worden, want we willen juist een volledig donkere ruimte. Technisch, qua routing, wat mag er wel in het gebouw en wat mag absoluut niet en vooral ook: wat willen de curatoren overbrengen. Dat klinkt simpel, maar daar gaat dus een heel proces van bedenken, bespreken en bekijken aan vooraf.
Andere oplossingen
‘Ik probeer soms ook om mensen op andere gedachten te brengen, want soms zit iemand op een bepaald gedachten-pad en doet zich een “probleem” voor. Ik gooi soms wel eens een totaal ander idee de lucht in om te kijken of er dan iets anders gebeurd. En soms werkt dat ineens heel goed.
Er zijn op de biënnale ook kunstwerken die makkelijk te plaatsen zijn. Hup, een spijker in de muur en ophangen, maar dat zijn er niet zoveel. Met zo’n 90% van de werken moet iets gebeuren met de plek of de locatie. Ook voor ‘kant-en-klare’ kunstwerken moet soms iets in de ruimte gebeuren. Een wandje extra, een deur wegwerken. Voor ogenschijnlijk makkelijke dingen moet soms van alles uit de kast worden getrokken.’
Ik spreek alle ’talen’.
Maak jij veel zelf of ben je meer de regelneef?
‘Dat ligt een beetje aan de klus. Ik heb een werkplaats met machines en maak ook dingen zelf. Deze tentoonstelling is ook niet het enige project dat ik doe. Maar voor de h3h biënnale heb ik de leiding over de op- en afbouw. Als ik samenwerk met andere partijen ga ik met hen in overleg. Ik coördineer, ik bouw, ik maak en installeer bepaalde onderdelen.
Je helpt ook de kunstenaars met de uitvoering?
‘Ja, zeker als het conceptmatige projecten zijn, zoals bijvoorbeeld LOVE GRAVE. Dat kunstwerk is al een paar keer uitgevoerd, maar aan de andere kant van de wereld, waar de grond en het klimaat bijvoorbeeld heel anders zijn. Dus dat is wel een hoofdbreker. Het moet veilig geproduceerd worden maar ook budgettair niet uit de klauwen lopen, want de biënnale is een kortlopende tentoonstelling van zes weken. Daar houden we in de uitvoering natuurlijk rekening mee. Bij dit kunstwerk komt het idee van de kunstenaar, maar wij doen de hele uitvoering.’
Mark kende directeur Monique Verhulst van een eerder project, waar ze goed hebben samengewerkt.
Maar wat doet hij nog naast de h3h biënnale?
‘Op dit moment werk in niet aan andere tentoonstellingen, maar heb ik wel andere projecten om handen. Zoals de bouw van avontuurlijke campers, een interieur project en de ontwikkeling van een modulaire evenementenruimte. In de zomer verzorg ik voor verschillende festivals merk presentaties- en activaties. Daar ontwerp en bouw ik iets concreets aan de hand van sfeerbeelden van de opdrachtgevers.’
Dus je bent echt de man achter de schermen?
‘Ja, ik sta liever niet in the spotlights. Ik ben meer gericht op werkplezier dan op bekendheid. Mijn werk is mijn leven, dat is niet van elkaar gescheiden in een werk- en een privéleven. Ik vind het belangrijk dat ik daar ook heel veel lol in heb. De beste ideeën poppen soms ineens op als ik onder de douche sta of in bed lig. Dat houdt niet op als ik klaar ben met werken.’
Heb je een leuke anekdote over de vorige biënnale?
‘Het beeld van Berlinde De Bruyckere, Arcangelo V, dat in de Sint Paulusabdij stond, moest precies op een plek komen waar een hele grote zware kroonluchter aan een ketting hing. En die hing er precies boven alsof het een aureool was. Deze kroonluchter ging veel te veel relatie aan met het beeld, dus die moest weg. Dat klinkt makkelijk, maar dat was het niet… Via de buitenkant van de kerk hebben we het dak open gemaakt, zijn we op het gewelf geklommen en toen hebben we de kroonluchter omhoog getrokken, om daarna het dak weer dicht te maken. En op het einde van de biënnale moest hij natuurlijk weer terug op zijn normale plek, dus toen moesten we alles weer in originele staat brengen. Dat was wel een uitdaging!’
Wat word je grootste uitdaging voor deze biënnale?
‘Vooralsnog niets eigenlijk. Alles is uiteindelijk op te lossen. Ik ben wel heel benieuwd naar het werk van Frank Havermans. Hij gaat een brug naar de kloostertuin maken. Het is een kunstwerk en tegelijkertijd ook een functionele toegang tot het gebied, hier moet rekening gehouden worden met toegankelijkheid, de integratie met de bestaande kloostermuur en het moet afsluitbaar zijn buiten de openingstijden. Hier komt heel veel samen. Ik ben fan van zijn werk en ik ben nieuwsgierig naar de oplossingen en hoe het er uit gaat zien.
Je bent dus meer nieuwsgierig dan dat je je zorgen maakt?
‘Ja, alles is op te lossen, maar in dit stadium zijn er nog een enkele dingen onduidelijk. Het heeft weinig zin om je daar nu al druk over te maken. Ik ben redelijk stressbestendig. Mensen vinden het altijd knap van mij dat ik zo rustig blijf in bepaalde situaties. Ik raak niet zo snel in paniek, maar probeer iedereen deelgenoot te maken van het probleem en te kijken naar de gevolgen van bepaalde oplossingen. Of dat nu financieel, constructief of esthetisch is. Dit is er aan de hand: hoe gaan we daar mee om? Daar kom je een heel eind mee.’
Beelden: Mark aan het werk met kunstenaars en curatoren.
